به گزارش مشرق، در ایام ماه مبارک رمضان قرار داریم و سلامت روزه داران در گرو رعایت نکات بهداشتی و تغذیهای است.همچنین در این روزها کرونا نیز به مانند سه سال گذشته هنوز رمق و جان دارد و برخی افراد را درگیر خود میکند.
با توجه به اینکه روزه داران برای ساعتها از خوردن مواد غذایی مختلف منع شدهاند برخی اقدامات روزانه با محدودیتهایی روبرو است که دانستن این اصول و نکات پزشکی در مسیر روزه داری همراه با سلامتی بسیار موثر است.
موضوعاتی از جمله روزه داری توسط مبتلایان و بهبود یافتگان کرونایی، اهدای خون در ایام روزه داری و...
در ادامه این مطلب پاسخ های علمی به این پرسشها داده شده است که رعایت آنها هم روزه داری را به نحو مطلوب به سرانجام میرساند و هم سلامتی فرد روزه دار را تامین میکند.
بنا بر توصیههای دفتر بهبود تغذیه معاونت بهداشتی وزارت درمان و آموزش پزشکی یک دسته از افراد سالم هستند و دچار ویروس کرونا نشدهاند که این افراد در این شرایط هم میتوانند روزه بگیرند، اما به شرطی که اصول تغذیهای خود را رعایت کنند، یعنی باید حتما وعده سحری را بخورند و در وعده سحری و افطاری، نکات تغذیهای را رعایت کنند و همچنین از افطاری تا سحری، میوه و مایعات مصرف کنند.
توصیه نمیشود کسانی که به ویروس کرونا مبتلا هستند، روزه بگیرند، برخی افراد هم مبتلا شده و حالا بهبود یافتهاند، اما چون تا ۶ هفته پس از بهبود احتمال بازگشت بیماری وجود دارد، بر اساس نظر متخصصان عفونی بهتر است این افراد روزه نگیرند. دسته دیگر هم افرادی هستند که بیماری زمینهای مثل دیابت و فشار خون دارند و این افراد هم حتما باید با نظر پزشک معالج اقدام کنند.
تغذیه سالم در ایام ماه رمضان
در ایام ماه رمضان، رعایت اصول تغذیه صحیح در وعدههای افطار و سحری نقش مهمی در حفظ سلامت دارد. منظور از تغذیه صحیح، رعایت تعادل و خودداری از افراط در مصرف برخی خوراکیها مثل مواد قندی و چربی است.
با توجه به اینکه مصرف مواد قندی و نوشیدنیهای شیرین و غذاهای چرب و پر روغن باعث تحریک و تضعیف سیستم ایمنی بدن میشود، باید از افراط در مصرف این مواد غذایی خودداری کرد. در وعده سحری باید نکاتی رعایت شود که شامل مصرف کافی سبزیها، سالاد و سیفیجات است.
زیرا این مواد غذایی حاوی آب هستند و در طول روز باعث کم آب شدن بدن و خشکی دهان پیشگیری میکنند. یکی از عوامل زمینه ساز برای فعالیت ویروس کرونا، خشکی دهان و گلو است. اگر در وعده سحری، سبزی و سالاد در کنار غذا وجود داشته باشد، از خشکی دهان پیشگیری میکند. همچنین این مواد حاوی ویتامینهایی هستند که برای تقویت سیستم ایمنی بدن و عملکرد طبیعی بدن مفید محسوب میشوند.
مصرف مواد قندی و نوشیدنیهای شیرین برای سحری توصیه نمیشود، زیرا این مواد باعث تشدید احساس تشنگی در طول روز میشوند. همچنین مصرف مواد غذایی پر ادویه و پر پروتئین هم برای سحری توصیه نمیشود. مشکل دیگر مواد غذایی شیرین این است که قند خون در طول روز افت میکند.
در وعده افطار هم مصرف مایعات گرم و مواد قندی مثل خرما توصیه میشود. مصرف کافی مایعات بعد از افطار تا سحری نیز به جبران کم آبی بدن کمک میکند.رعایت اصول تغذیه صحیح، یعنی کاهش مصرف قند و نمک و چربی، مصرف بیشتر سبزی و میوه و مصرف بیشتر مایعات بعد از افطار به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
آیا گیاهخواران در برابر کرونا مقاومتر هستند؟
در موضوع تغذیه توصیه کلی مورد تاکید وجود دارد که میگوید باید تعادل و تنوع را در برنامه غذایی روزانه رعایت کنیم. یعنی اگر ۶ گروه اصلی غذایی داریم به جای خود واجب هستند و باید در برنامه غذایی روزانه وجود داشته باشد که منابع پروتئینی یکی از این موارد است.
همه گروههای غذایی باید به اندازه کافی و توصیه شده وجود داشته باشد و هیچ رژیم غذایی خاصی که بگوید فقط گیاهخوار باشید تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود، وجود ندارد. سیستم ایمنی بدن به ویتامین و املاح و پروتئین نیاز دارد که در مواد غذایی مختلفی وجود دارند. در عین حال نمیگوییم فقط سبزی و میوه بخورید و پروتئین هم لازم است.
برای تقویت سیستم ایمنی بدن، مجموعه مواد غذایی مختلف که در گروههای گوناگون غذایی وجود دارد باید به میزان کافی مصرف شده تا سیستم ایمنی بدن به درستی عمل کند و در برابر بیماریها از خود دفاع کند.
اهدای خون در ماه رمضان
اهدای خون در ایام ماه رمضان و ایام دیگر به چند فاکتور بستگی دارد که اگر به آن توجه و دقت شود، هیچ مشکلی برای اهدای خون وجود ندارد. اول اینکه فرد سالم باشد و کم خون نباشد. در ماه رمضان نیز که افراد روزه میگیرند، اگر اصول درست تغذیه را رعایت کنند، مشکلی برای اهدای خون ندارند. اگر اهدای خون انجام شد، باید منابع غذایی مثل آهن و اسید فولیک را که برای خون سازی لازم است در وعده غذایی سحری یا افطار مصرف کنند. همچنین باید ویتامین ث کافی نیز که به جذب آهن کمک میکند را مصرف کنند. بنابراین مشکلی برای اهدای خون در ایام ماه رمضان وجود ندارد و با رعایت تعادل و تنوع غذایی مشکلی برای افراد ایجاد نمیشود.
برخی رفتارها مثل مصرف چای بعد از غذا خوردن که باعث میشود آهن خون به خوبی جذب نشود هم نباید انجام شود.
مصرف هیچ مکملی توصیه نمیشود
مصرف هیچ مکملی را در این شرایط توصیه نمیکنیم. باید پروتئینها و املاح معدنی و ریزمغذیها از برنامه روزانه غذایی باید تامین شود و هیچ توصیهای برای مصرف مکمل نداریم. مگر برای افرادی که دچار کمبودهایی هستند و برای رفع این کمبودها افراد به مکملهای دارویی نیاز داشته باشند.
مصرف مکمل پروتئینی اگر سرخود باشد، مشکلاتی ایجاد میکند. زیرا بار زیادی به کبد و کلیه تحمیل شده و منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن خواهد شد.
نظارت بر غذای کادر درمان در شرایط کرونایی
همان توصیه که به مردم داریم تا تغذیه درستی داشته باشند را به همکاران ما در تیم درمانی که به عنوان مدافعان سلامت برای کمک به بیماران کرونایی تلاش میکنند، انجام میدهیم. اگر تغذیه درستی برای کادر درمان وجود نداشته باشد، سیستم ایمنی بدن آنها تضعیف شده و احتمال ابتلا به بیماری را خواهند داشت. یعنی هم خود کادر درمان و هم محیط باید در این زمینه حمایت کند.
نظارت بر تغذیه بیماران در بیمارستانها
کارشناسان و متخصصان تغذیه بیمارستانها که در بخش تغذیه حضور دارند نوع رژیم غذایی بیماران را کنترل می کنند. بیمارستان نیز موظف است که با دستورالعملهای موجود، غذای بیماران را با توجه به نوع بیماری تهیه کرده و در اختیار بیماران بگذارد.
فشار خونیها کمتر از ۳ گرم نمک در روز مصرف کنند
کسانی که دچار فشار خون بالا هستند باید تحت نظر پزشک درمان شوند و داروهای تجویز شده را به موقع استفاده کنند. در کنار دارو باید نکات تغذیهای را هم رعایت کنند. به طور کلی این افراد باید کمتر از سه گرم نمک در روز مصرف کنند.
حذف نمکدان یکی از توصیههای اصلی به این افراد است. همچنین برخی مواد غذایی نمک پنهان دارند. به طور مثال پنیر که منبع نمک است هم باید از نمکهای کم نمک یا کم چربی استفاده شود. فست فودها مملو از نمک و چربی هستند و نباید استفاده شود.اگر این افراد قصد روزه داری داشته باشند باید با مشورت پزشک این کار را انجام بدهند.